Politiek filosoof Gijs van Oenen: Gaat politiek steeds meer om spektakel en recht van de sterkste?

Van veel dingen is bekend dat een te veel ervan ook schadelijke gevolgen kan hebben, maar zoiets kan toch niet gelden voor democratie? Wie wil nu niet meer inspraak of politici die beter luisteren naar wat de achterban wil? Toch betoogt Van Oenen in zijn boek Overspannen Democratie dat wat we redelijkerwijs kunnen verwachten van onze democratie al sinds enige tijd zo goed als gerealiseerd is, en dat meer democratie misschien zelfs meer kwaad dan goed kan doen. In dit gesprek biedt hij een ander perspectief op politieke ideeën zoals het gekozen burgemeesterschap of directe democratie door referenda. Aan de hand van een kleine geschiedenis van de moderne democratie bespreekt hij met David van Overbeek hoe we in een spagaat zijn terecht gekomen, waarbij burgers aan de ene kant meer van de overheid zijn gaan verwachten en aan de andere kant juist meer zelf willen doen. Herkenbaar in onze tijd is hoe de overheid ons aanmoedigt om zelf mee te doen, maar dat de burger dat niet altijd kan opbrengen. Ook gaat van Oenen in op wat hij “een mogelijke end-game van de emancipatie” noemt: “Als traditionele verhoudingen zijn afgebroken en het individu wordt gezien als geëmancipeerd en mondig, gaat politiek dan weer om spektakel en het recht van de sterkste?” Is populisme in dat geval dan ook beter te begrijpen als het eindstation van een emancipatoir proces in plaats van een ontaarding van de democratie? En wat betekent dit voor de toekomst van de democratie?